D
Doris Lessing
Doris Lessing
Doris Lessing, ya da gerçek adıyla Doris May Tayler 22 Ekim 1919’da İran Kermanşah’da doğdu. Annesi de, babası da İngiliz’di. İngilizlerin İran Şahı ile yakın ilişki içinde olduğu yıllardı. Babası I. Dünya Savaşı’nda sakatlanmış ve İran Kraliyet Bankası’nda memur olarak çalışıyordu. Annesi ise hemşire idi. 1925 yılında Güney Rodezya’ya (Zimbabwe) taşındılar. Katolik olmadıkları halde, iyi bir eğitim alması düşüncesiyle Katolik okuluna gönderildi. Rahiplerin sert tavırları nedeniyle okuldan soğudu. Henüz 13 yaşındayken, okuldaki başarısızlığı nedeniyle eğitim hayatı sona erdi ve bu onun yıllar sonra dünyanın en önemli yazarları arasına girmesine zemin hazırladı. Evde oturmak zorunda kalınca, kitap okumaya başladı. Lessing, annesinin baskısına dayanamayıp 15 yaşında evi terk etti. Annesi gibi hemşirelik yapmaya başladı. Çalıştığı yerdeki yöneticisi de, onun yazarlık yaşamına katkı sağladı. Doris’e okuması için politik ve sosyolojik kitaplar, romanlar verdi. İlk öyküsünü gazete ve dergilere yolladı. Güney Afrika’da yayınlanan bir dergi yayınladı, hatta telif bile ödedi. Bu, Doris’i teşvik etti. Dönemin kadınları ikinci plana attığı, ev hanımlığına zorladığı kültürü reddederek, evliliğe ve çocuk sahibi olmaya karşı çıkıyordu. Ama buna rağmen, 19 yaşında bir çiftçiye aşık olup evlendi; iki de çocuk yaptı. Kısa sürede hata yaptığını anladı; 10 yıl sonra oğlunu alarak kocasını terk etti. Ancak yaklaşık 1 yıl sonra Komünist Partisi üyelerinden Gottfried Lessing ile evlendi. 6 yıl sonra 1949’da boşandılar. İlk romanı da aynı yıl, İngiltere’de yayınlandı (The Grass is Singing). 1956 yılında da Güney Rodezya ve Güney Afrika’da “istenmeyen kişi” ilan edilse de, ırkçılık temaları ve Afrika kitaplarında hep oldu. Feminizmle, mistisizmle, kozmik fanteziyle ilgilenen Lessing, bunları romanlarına da yansıttı ve giderek yüzyılın en iyi yazarları arasına girdi. İngiltere’nin eski Başbakanı Tony Blair, onu Kraliçe’nin asil ilan edeceği kişiler listesine eklemişti. Lessing’in ise buna tepkisi sert oldu ve asalet ünvanını reddetti. Londra’da mütevazı bir hayat sürdüren Doris Lessing 11 Ekim 2007 günü Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır. Türkçe'ye çevrilmiş eserleri arasında 8. Gezegen, Altın Defter 1/2, Evlilikler, İçinde Yaşamayı Seçtiğimiz Hapishaneler, Sirius Deneyleri, Tenimin Altında, Cehenneme İniş İçin Açıklama, Evlenmeyen Adamın Hikâyesi, Gene Aşk, Mara İle Dann, Şikasta, Türkü Söylüyor Otlar, Terörist, Kedilere Dair, Siyah Madonna bulunmaktadır.
Kaynak: Kim Kimdir?
Beşinci Çocuk
2007 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Doris Lessing’in imzasını taşıyan Beşinci Çocuk; okurları, kökleri derinlere uzanan evrensel korkularıyla yüzleştirirken annelik, toplumsal normlar, ahlaki seçimler ve aile ilişkileri gibi pek çok zorlu mesele üzerine düşündürüyor. Hiç kimsenin hoşlanmadığı, hatta içten içe korktuğu için uzak durmayı tercih ettiği olağandışı bir çocuğa sahip olmanın yol açtığı ruhsal etkilere odaklanan, onu sevememenin yarattığı suçluluk duygusunu …
Kedilere Dair
Kedilere yakın yaşayan herkesin bildiği gibi onlar hakkında genelleme yapılamaz. Her biri apayrı karaktere sahip yaratıklardır kediler, basbayağı “birey”dirler. Has bir yazar olan Lessing de bunun gayet farkında olduğu için kedi ırkına bir güzelleme yazmak yerine, hayatına girmiş kedilerin hikayelerini, hiçbir süslemeye başvurmadan anlatmayı tercih ediyor. Ama bazı kedilerin güzelliğiyle büyülenmekten de kendini alamıyor.