Dr. Bahadır Fatih Yıldırım

Özgeçmiş Akademik Blog Portfolyo Dokümanlar Kütüphane

M11

Çok Kriterli Karar Vermede ORESTE Yöntemi ve Personel Seçiminde Uygulanması

Prof. Dr. Ergün Eroğlu

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı

Araş. Gör. Bahadır Fatih Yıldırım

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı

Araş. Gör. Muhlis Özdemir

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı

Özet

Günümüz küresel rekabet ortamında işletme yöneticileri her gün çeşitli işletmecilik problemleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar. İşletmelerin verimliliği üzerinde rol alan unsurların başında insan faktörü yer almaktadır. İşletmede istihdam edilmek üzere personel seçimi kararının doğru verilmesi işletmelerin verimliliklerini doğrudan etkilemektedir. Personel seçim süreci, seçimi yapacak olan uzman grubunun belirlenmesi, adayların ön başvurularının incelenerek mülakat sürecine dâhil olacak adayların belirlenmesi, değerlendirmede kullanılacak kriterlerin saptanması ve kriterler doğrultusunda değerlendirme yapılarak karar verilmesi aşamalarından oluşmaktadır. Bu çalışmada Türkçe literatürde henüz çok fazla uygulaması yapılmamış çok kriterli karar verme yaklaşımlarından ORESTE yönteminin adımları ortaya konulmuş ve ORESTE yöntemi kullanılarak çeşitli kriterlere göre uygun personel seçimi ile ilgili bir uygulama gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: ORESTE, Personel Seçimi, ÇKKV

ORESTE Method In Multi Criteria Decision Making and Personnel Selection Application

Abstract

Today's global competitive environment, business managers are facing with various business problems every day. Human factor is located at the beginning of the elements of businesses efficiency. New employee selection decision directly affects the efficiency of enterprises. The selection process, process of deciding the expert group who will select employee, evaluating the applied candidates and determining which one of them will be interviewed, according to the identified criterion the proper candidate will be selected. In this study the steps of the ORESTE method being introduced and the ORESTE Multi-criteria decision analysis method which is fewly implemented in Turkish literature, related to various criterion was used for proper personnel selection.

Keywords: MCDM, ORESTE, Personnel Selection

  • AKSAKAL, E., ve DAĞDEVİREN, M., (2010). ANP ve DEMATEL Yöntemleri İle Personel Seçimi Problemine Bütünleşik Bir Yaklaşım, Journal Of The Faculty Of Engineering & Architecture Of Gazi University, 25(4), s. 905-913.
  • ALTUN, A. ve KOVANCI A., (1994), “Personel Seçiminde Mülakat ve Mülakat Yöntemleri”, Havacılık Ve Uzay Teknolojileri Dergisi, Ocak 2004 Cilt 1, Sayı 3, s. 55-61.
  • BALEENTIS, A., BALEENTIS, T. ve BRAUERS W. K. M., (2012), “Personnel selection based on computing with words and fuzzy MULTIMOORA”, Expert Syst. Appl. 39 (9), s. 7961-7967.
  • BESSON, M., (1975), “Rang moyen et agrkgation de classements”. Revue fr. autom. ZnJ Rech,. opkr. 9, 37-58.
  • CHATTERJEE P. ve CHAKRABORTY, S., (2012), “Material Selection Using Preferential Ranking Methods”, Materials and Design, 35, s. 384–393.
  • ELISEO V. Ana, Jr., (2009), “Sewer Asset Management – Sewer Structural Deterioration Modeling And Multicriteria Decision Making In Sewer Rehabilitation Projects Prioritization”, Doctorate Thesis, Vrije University, Department of Hydrology and Hydraulic Engineering, Amsterdam.
  • EVREN, R. ve ÜLENGİN, F., (1992), “Yönetimde Çok Amaçlı Karar Verme”, İTÜ Rektörlüğü, Sayı 1490, s.115,.
  • GÖLEÇ, A. ve KAHYA, E., (2007), “A fuzzy model for competency-based employee evaluation and selection”, Comput. Ind. Eng, 52 (1), s. 143-161.
  • GREGORY, G., (1998), “Decision Analysis”, Plenum Press, New York, s. 58-78.
  • GÜNGÖR, Z., SERHADLIOĞLU, G. ve KESEN, S. E., (2009), “A fuzzy AHP approach to personnel selection problem”. Appl. Soft Comput. 9 (2), s. 641-646.
  • JAFARI, H., (2013), “Identification and Prioritization of Grain Discharging Operations Risks by Using ORESTE Method”, American Journal of Public Health Research, 2013, Vol. 1, No. 8, p. 214-220.
  • JAFARI, H., NOSHADI E., KHOSHEGHBAL, B., (2013), “Ranking Ports Based on Competitive Indicators by Using ORESTE Method”, International Research Journal of Applied and Basic Sciences, Vol., 4 (6), s. 1492-1498.
  • KAYA, İ. ve GÖZEN, Ş., (2005), "Personel Seçim Sürecinde Uzman Sistem Yaklaşımı ve Konya Büyükşehir Belediyesinde Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 14, ss.355-376.
  • KELEMENIS, A. ASKOUNIS, D., (2010), “A new TOPSIS-based multi-criteria approach to personnel selection”, Expert Systems with Applications, Volume 37, Issue 7, July, s. 4999-5008.
  • KOÇEL, Tamer, (1995), “İşletme Yöneticiliği (Yönetici Geliştirme, Organizasyon ve Davranış)”, İstanbul: Beta, Yayın No:405.
  • LEENEER, I., PASTIJN, H., (2002), “Selecting Land Mine Detection Strategies by Means of Outranking Mcdm Techniques”, European Journal of Operational Research, 139,s. 327–338.
  • LIN , H. T., (2010), “Personnel selection using analytic network process and fuzzy data envelopment analysis approaches” , Computers and Industrial Engineering, 59 (4), s. 937 – 944.
  • MARTEL, J.M. ve MATARAZZO, B., (2005), “Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys”, International Series in Operations Research & Management Science, Volume 78, s. 197-259.
  • MATĚJČEK M., ve BROŽOVÁ, H.,. (2011), “Multiple attributes analysis of vegetable production”. In Proceedings of the 12th WSEAS international conference on Mathematics and computers in biology, business and acoustics (MCBANTA'11), Nouras Barbu Lupulescu, Snejana Yordanova, and Valeri Mladenov (Eds.). World Scientific and Engineering Academy and Society (WSEAS), Stevens Point, Wisconsin, USA, s. 27-32.
  • YU, D., ZHANG, W. and XU, Y., (2013), “Group decision making under hesitant fuzzy environment with application to personnel evaluation”, Know.-Based Syst. 52 (November 2013), s. 1-10.
  • ZHANG S. ve LIU, S., (2011), “A GRA-based intuitionistic fuzzy multi-criteria group decision making method for personnel selection”. Expert Systems with Applications, 38 (9), s. 11401-11405.
  • Makale
    Scopus, SCI-Expanded
    Karadayi-Usta, S. (2024). Role of artificial intelligence and augmented reality in fashion industry from consumer perspective: Sustainability through waste and return mitigation. Engineering Applications of Artificial Intelligence, 133, 108114. https://doi.org/10.1016/j.engappai.2024.108114
  • Makale
    SCI-Expanded, SSCI
    Karadayi-Usta, S., & Tirkolaee, E. B. (2023). Evaluating the sustainability of fashion brands using a neutrosophical oreste approach. Sustainability, 15(19), 14406. https://doi.org/10.3390/su151914406
  • Makale
    SCI-Expanded
    Yerlikaya, M. A., Yildiz, K., & Keskin, B. N. (2023). Solution proposal for completed preference structure in ORESTE method. Scientific Reports, 13(1), 4754. doi: 10.1038/s41598-023-31561-4
  • Makale
    TR Dizin
    Şimşek, T., (2022). Personel Seçiminde Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri Kullanımının İnsan Kaynakları Yönetimi Perspektifinden Değerlendirilmesi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(3), 1514-1532. DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.07.1819
  • Makale
    TR Dizin
    Ada, M. & Çakır, H. (2022). TOPSIS ve AHP Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Personel Seçim Sürecine Uygulanması. International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry, 6 (2), 186-200. DOI: 10.46519/ij3dptdi.1018279
  • Makale
    EBSCOhost
    Çetin, B. & Kuvat, Ö. (2022). Türkiye’de Ekonomik Göstergeler Açısından Düzey 2 Bölgelerinin Geliştirilmiş ENTROPİ ve CRITIC Temelli COPRAS Yöntemi ile Sıralanması. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (1), 11-36 . DOI: 10.52791/aksarayiibd.1008201
  • Makale
    TR Dizin
    Akman, G. , Pamuk, K. C. & Karabıçak, Ç. (2021). Yeni Ürün Geliştirme Sürecinde Bulanık AHP & ORESTE Bütünleşik Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi: Savunma Sanayisinde Bir Uygulama. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8 (2) , 788-807. DOI: 10.35193/bseufbd.954791
  • Makale
    TR Dizin
    Yazgan, A. E. & Agamyradova, H. (2021). SWARA VE MAIRCA YÖNTEMLERİ İLE BANKACILIK SEKTÖRÜNDE PERSONEL SEÇİMİ . Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi , 16 (2) , 281-290 . DOI: 10.48145/gopsbad.999847
  • Makale
    TR Dizin
    Aslay, F., Özen, Ü. ve Çam, H., (2021). Yönetim Bilişim Sistemleri Eğitiminin Kazandırdığı Yeteneklerin Teknoparkların İnsan Kaynağı Gereksinimlerini Karşılamadaki Etkisi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(3), 927-942. doi:10.16951/atauniiibd.837142
  • Makale
    Ersoy, Y. (2021). AHP ve TOPSIS Yöntemleri̇ Kullanılarak Teksti̇l Sektöründe Personel Seçi̇mi̇. Kafdağı , 6 (1) , 60-78. doi: 10.51469/kafdagi.948358
  • Makale
    Yılmaz, K., Özdağoğlu, A. (2021). Oreste Approach for Supplier Selection in a Power Plant Firm. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 59-70.
  • Kitap
    Özçalıcı, M. (2021). Matlab ile çok kriterli karar verme teknikleri. Güncellenmiş 2. Basım, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
  • Makale
    TR Dizin
    Çakır, E., Gök Kısa, A. C. (2020). Bütünleşik DEMATEL – COPRAS Yöntemi İle Stajyer Seçimi: Bir Lojistik Firmasında Uygulama . Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , (65) , 107-124.
  • Makale
    TR Dizin, ESCI
    Özcan, İ., İnan, U. H., & Korkusuz, A. Y. (2020). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Metro Sürücüsü Seçimi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(3), 1185-1202.
  • Makale
    Ayçin, E. (2020). Personel Seçim Sürecinde CRITIC ve MAIRCA Yöntemlerinin Kullanılması. İşletme, 1(1), 1-12.
  • Makale
    TR Dizin
    Eren, A. & Kaya, M. D. (2019), İş Zekâsı Sistemlerinde Karar Verme Başarısının İncelenmesi, BMIJ, (2019), 7(5): 2148-2176 doi: 10.15295/bmij.v7i5.1257
  • Makale
    TR Dizin
    Demirci, A. E., & Kılıç, H. S. (2019). Personnel Selection Based on Integrated Multi-Criteria Decision Making Techniques. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 31(2), 163-178.
  • Makale
    TR Dizin
    Ulutaş, A. (2019). Entropi ve MABAC yöntemleri ile personel seçimi. OPUS–International Journal of Society Researches, 13(19), 1552-1573. DOI: 10.26466/opus.580456
  • Makale
    TR Dizin
    Gelen, M. B., Demir, A. (2019). Selection of Information Technology Personnel For An Enterprise In The Process Of Industry 4.0 With The MultiMoora Method. Sakarya University Journal of Science, 23 (4), 663-675. DOI: 10.16984/saufenbilder.459659
  • Makale
    EBSCOhost, SOBİAD
    Ilgaz Yıldırım, B., Uysal, F., Ilgaz, A. (2019). Havayolu İşletmelerinde Personel Seçimi: ARAS Yöntemi İle Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (33), 219-231.
  • Makale
    TR Dizin
    Korkmaz, O. (2019). Personnel Selection Method Based on TOPSIS Multi-Criteria Decision-Making Method. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (23), 1 - 16. Doi: 10.18092/ulikidince.468486
  • Makale
    TR Dizin
    Arslan H. M. (2018). ARAS ve ORESTE Yöntemleri İle Otel İşletmeleri İçin En Etkin Güneş Enerjisi Su Isıtma Sisteminin Belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(20), 58 - 69.
  • Makale
    TR Dizin
    Eşiyok Y, Eren Ö. (2018). Personel Seçim Probleminin Gri İlişkisel Analiz Yöntemi İle Çözülmesi: Medya Sektöründe Bir Uygulama. Business and Management Studies: An International Journal, 6(4), 898 - 919. Doi: 10.15295/bmij.v6i4.271
  • Makale
    EBSCOhost
    Öneren, M., Arar, T., Çelebioğlu, E S., (2017), Akademinin Temelini Güçlü Kılmak: Araştırma Görevlisi Alımındaki Faktörlerin AHP İle Belirlenmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 39-50.
  • Makale
    TR Dizin
    Aytaç Adalı E., Tuş Işık A. (2017). Ranking Web Design Firms with the ORESTE Method. Ege Akademik Bakış, 17(2), 243 - 253.
  • Makale
    TR Dizin
    Yüce G., Temiz, İ. (2017). Multi Criteria Decision Making Methods Approach to Asynchronous Electric Motor Selection. Alphanumeric Journal, 5(2), 171 - 190.
  • Makale
    TR Dizin
    Günay B., Kaya İ. (2017). Borsa İstanbul’da Yer Alan Aracı Kurumların Performansının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 141-164.
  • Makale
    TR Dizin
    Tuş Işık, A. (2016). Sigorta Şirketi Seçim Probleminde QUALIFLEX ve ORESTE Yöntemleri. Alphanumeric Journal, 4(2), 55-68. http://dx.doi.org/10.17093/aj.2016.4.2.5000194524
  • Makale
    SOBİAD
    Ercan, M., Yıldırım, M., Oturak, Ç., Eren, T. (2016). League of Legends Oyunu Karakter Seçim Probleminin Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri İle Çözümü. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2 (3), 166-184.
  • Makale
    SOBİAD
    Bedir, N., Eren, T. (2016). AHP-PROMETHEE Yöntemleri Entegrasyonu ile Personel Seçim Problemi: Perakende Sektöründe Bir Uygulama. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4 (4) , 46-58.
  • Eroğlu, E., Yıldırım, B. F. & Özdemir, M. (). Çok Kriterli Karar Vermede ORESTE Yöntemi ve Personel Seçiminde Uygulanması. Istanbul Management Journal, 25(76), 81-95.